Kennisbank

<< Terug naar het overzicht

Regres door overheden

Juridisch framework

Onder bepaalde omstandigheden kan het zo zijn dat een partij die de schade van een benadeelde heeft vergoed, deze kosten op iemand anders kan verhalen. Zo kan het in bepaalde gevallen voorkomen dat de gemeente schade heeft vergoed, welke zij vervolgens door middel van regres op een andere partij kan verhalen. Hierbij spreekt de hoofdelijk aangesproken schuldenaar zijn medeschuldenaar of medeschuldenaren dus aan tot gehele of gedeeltelijke terugbetaling van de door hem betaalde schadevergoeding aan de eiser. Het is als gemeente dan ook zeer nuttig op de hoogte te zijn van deze mogelijkheden. Hieronder worden een aantal belangrijke gevallen waarin dit mogelijk is, besproken.

Regres op een ambtenaar
Het is onder bepaalde omstandigheden mogelijk dat de gemeente aansprakelijk gesteld wordt voor geleden schade veroorzaakt door één van haar ondergeschikten. Op grond van art. 6:170 lid 3 BW is het voor een gemeente mogelijk de betaalde schade op de ambtenaar te verhalen indien er sprake is geweest van 'opzet of bewuste roekeloosheid' aan de zijde van de ambtenaar. Een vergelijkbare mogelijkheid wordt de gemeente geboden in art. 15:1:12 van de CAR UWO. Ook hierbij geldt het vereiste van de opzet of bewuste roekeloosheid. Uit een uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland bleek echter dat wanneer de CAR UWO van toepassing is op een ambtenaar, deze geen civielrechtelijke vordering kan instellen bij de civiele rechter op grond van onrechtmatige daad (art. 6:162 BW).

Regres voor onderzoeks- en saneringskosten
Het is onder bepaalde omstandigheden ook mogelijk voor de overheid, en onder bepaalde omstandigheden ook voor de gemeente, de gemaakte kosten als gevolg van sanering te verhalen op diegene als gevolg van wiens onrechtmatige daad de verontreiniging of de aantasting heeft plaatsgevonden. Dit is mogelijk op grond van art. 75 van de Wet Bodembescherming. Hier wordt verder op ingegaan onder het kopje 'Milieu aansprakelijkheid'.

Regres voor vergoedingen op grond van de Wmo
Op grond van art. 2.4.3. Wet maatschappelijke ondersteuning is het voor de gemeente mogelijk de kosten die zij gemaakt heeft met betrekking tot een door haar verstrekte maatwerkvoorziening of daaraan gekoppeld persoonsgebonden budget te verhalen op de aansprakelijke persoon. Belangrijk hierbij is dat dit regresrecht wel aan een maximum gebonden is dat ook wel het 'civiele plafond' genoemd wordt. Concreet betekent dit dat het verhaal ten hoogste het bedrag kan zijn, waarvoor de aansprakelijke persoon bij het ontbreken van de maatwerkvoorziening of het persoonsgebonden budget aansprakelijk zou zijn, verminderd met een bedrag, gelijk aan dat van de schadevergoeding tot betaling waarvan de aansprakelijke persoon jegens de cliënt is gehouden.

Relevante jurisprudentie

  • Rechtbank Midden-Nederland 12 maart 2014, ECLI:NL:RBMNE:2014:802
    In deze uitspraak was er sprake van een vordering door de gemeente bij de civiele rechter op grond van onrechtmatige daad, art. 6:162 BW, tegen een ambtenaar. De eerste rechtsvraag die de rechtbank moest beantwoorden was of de gemeente door een vordering op grond van onrechtmatige daad in te stellen de publiekrechtelijke regeling op onaanvaardbare wijze doorkruist. De doorkruisingsleer is vastgelegd in het zogenaamde 'Windmill-arrest'. Volgens het voorlopig oordeel van de rechtbank is dit het geval. De gemeente had op grond van art. 15:1:12 CAR/UWO een besluit kunnen hebben genomen waarbij de desbetreffende ambtenaar werd verplicht tot de vergoeding van de schade. Dit heeft zij nagelaten. De belangen van de gemeente zijn bij gebruikmaking van de rechtspositionele mogelijkheden tot verhaal van schade niet minder gewaarborgd dan bij gebruikmaking van haar privaatrechtelijke bevoegdheden. Er is sprake van onaanvaardbare doorkruising.

 

Aandachtspunten

Overeenkomst afkoop regresrecht Wmo 2018
Het is van belang er rekening mee te houden dat sommige gemeenten deelnemen in de zogenaamde 'Overeenkomst afkoop regresrecht Wmo 2018'. Gemeenten die partij zijn bij deze overeenkomst doen afstand van hun regresrecht in de zin van art. 2.4.3. Wmo.

De inhoud van deze kennisbank is met alle zorgvuldigheid opgesteld. Van belang is echter op te merken dat bij het opstellen hiervan geen volledigheid is beoogd; de gegeven informatie is geen juridisch advies. De juridische beoordeling zal altijd afhangen van de omstandigheden van het geval, waarbij betekenis toekomt aan de specifieke feiten van uw zaak. Het is dan ook van belang er rekening mee te houden dat deze kennisbank slechts een algemene schets is; gebruikers van de website kunnen aan de gegeven informatie dan ook geen rechten ontlenen. Raetsheren en CMS helpen u graag verder bij de beoordeling van uw geschil.

Raetsheren tracht de in deze kennisbank opgenomen wet- en regelgeving actueel te houden. Er dient echter rekening te worden gehouden met het feit dat zich recente ontwikkelingen kunnen voordoen die nog niet in deze kennisbank zijn opgenomen, maar wel invloed kunnen hebben op uw zaak. Hierdoor is het noodzakelijk uw zaak altijd te laten beoordelen door een expert. Raetsheren en CMS helpen u hier graag mee verder.